Το 4ήμερο της 28ης Οκτωβρίου φέτος ήταν ιδανικό για πολυήμερη εκδρομή και το εκμεταλλευτήκαμε αναλόγως, αξιοποιώντας την επιθυμία για απόδραση και τον καλό καιρό. Σαν προορισμός επελέγη το Ζαγόρι και τα υπέροχα παραδοσιακά χωριά του.
Η πρώτη στάση της ομάδας ήταν στο Καπέσοβο. Το κέφι και η επιθυμία για περπάτημα, στα ύψη. Απέναντι απ το ρέμα της Μεζαριάς, η σκάλα του Βραδέτου προκλητικά δαντελώνει την απόκρημνη πλαγιά και μες στο αχνό φθινοπωριάτικο φως προκλητικά σε καλεί να τη διαβείς. Κατάβαση μέχρι το Καπεσοβίτικο γεφύρι, πέρασμα στη συνέχεια απ το Βραδετινό γεφύρι και να η αρχή της σκάλας.
Φτιαγμένη απ τον 19ο αιώνα με πλάκες και πέτρες της περιοχής, ήταν μέχρι πρότινος η μοναδική διάβαση για το Βραδέτο.
Ανεβαίνεις και σκέφτεσαι μαστόρους και μαστορόπουλα, μουλάρια και πραματευτάδες, αγωγιάτες και στρατοκόπους, άλλους να χτίζουν κι άλλους να κουβαλάνε, άλλους να δημιουργούν κι άλλους να ιδρώνουν στα πάνω από σαράντα φιδογυρίσματα αυτού του καλλιτεχνήματος. Η μια πέτρα πάνω στην άλλη, η μια πλάκα δίπλα στην άλλη, δουλεμένες απ το σφυρί και το πέταλο, ποτισμένες απ τον ιδρώτα. Σ αυτή λοιπόν τη στράτα ανεβαίνει η ομάδα μη ξέροντας τι να πρωτοθαυμάσει. Τον ορίζοντα με τα τελευταία σπίτια του Καπέσοβου και τα κοφτερά βράχια από κάτω ή τις επάλληλες στροφές της σκάλας με τα προσεγμένα προστατευτικά στηθαία;
Μετά από μια ώρα φτάνουμε στην πλατεία του Βραδέτου και γρήγορα ξεκινάμε για τη Μπελόι. Εδώ το τοπίο αλλάζει. Χαμηλή βλάστηση στην αρχή, που την εκμεταλλεύονται τα κοπάδια με τις αγελάδες για να βοσκήσουν, ψιλή στη συνέχεια με κέδρα και πεύκα να βγαίνουν ανάμεσα απ τα βράχια που όσο πλησιάζουμε γίνονται πιο πολλά. Στο τέλος της διαδρομής το δέος!
Ξαφνικά στεκόμαστε στο χείλος του χάους. Μπροστά μας απλώνεται σε όλο της το μεγαλείο η χαράδρα του Βίκου και πάνω μας η Αστράκα. Ατενίζεις το βάθος του ορίζοντα και νιώθεις τον ίλιγγο να τρεμουλιάζει τα πόδια σου. Είσαι μπροστά σε ένα από τα θαύματα της φύσης, σε ένα από τα βαθύτερα φαράγγια του κόσμου. Αν στο προηγούμενο μονοπάτι δούλεψε ο άνθρωπος, εδώ δούλεψαν οι χιλιετίες, το νερό και οι ανείπωτες τεκτονικές δυνάμεις.
Το μάτι όμως όσο κι αν θαυμάζει το χάος δεν παύει να ρίχνει κλεφτές ματιές και στην αυριανή διαδρομή της ομάδας, που ξεκινάει ακριβώς απέναντι απ το σημείο που βρισκόμαστε και διασχίζει όλη τη χαράδρα που τη στιγμή αυτή κοιτάμε. Το Μονοδένδρι απέναντι είναι η αρχή της πεζοπορίας της δεύτερης ημέρας μας στη περιοχή του Κεντρικού Ζαγορίου. Πρωινή εκκίνηση και κατάβαση στον Βίκο απ το μονοπάτι που σε βγάζει μέσα στο ποτάμι. Πάνω μας θεόρατοι βράχοι, για άλλους απειλητικοί, για άλλους μεγαλόπρεποι. Απέναντι ακριβώς η Μπελόι που στεκόμασταν χθες.
Σύντομη ανασύνταξη στην όχθη του Βίκου και ακολουθούμε το μονοπάτι, που πότε ανηφορίζοντας και πότε κατηφορίζοντας θα μας βγάλει στο χωριό Βίκος. Μέσα σε πυκνά δάση από γαύρους και σφεντάμια, δίπλα σε λιμνούλες και πεσμένους βράχους και μέσα στη παγωνιά του φαραγγιού περπατάμε για ώρες, γελώντας, πειράζοντας ο ένας τον άλλο, φωτογραφίζοντας και χύνοντας λίγες παγωμένες σταγόνες ιδρώτα. Αν τη προηγούμενη ημέρα βλέπαμε τη χαράδρα από ψιλά, σήμερα τη ζούμε από μέσα. Μυρίζουμε τις ευωδιές της, ακούμε τους ήχους της, νιώθουμε τη ζωή της. Τη ζωή της ναι, γιατί ζει, το αισθάνεσαι σε κάθε σου βήμα. Τα φυτά, τα ζώα και οι μύκητες αναπτύσσονται, μεγαλώνουν και πεθαίνουν, προσφέροντας με την ύπαρξή τους κίνηση στον τροχό της ζωής, αναπαράγωντας συνεχώς και τροποποιώντας το είδος τους.
Εκεί και ο άνθρωπός με τα καλά και τα κακά του. Πότε σεβόμενος το θαύμα που τον περιβάλλει, πότε χαλώντας και βρομίζοντας το. Τι κι αν είμαστε μέσα σε εθνικό δρυμό, τα σκουπίδια δε λείπουν. Απλά αυτή η παραφωνία χάνεται μέσα στην ομορφιά, χωρίς όμως να παύει να υπάρχει.
Μετά από πέντε περίπου ώρες πορείας φτάνουμε γεμάτοι με εικόνες στο χωριό Βίκος και απολαμβάνουμε τον ήλιο και την ξεκούραση στη πλατεία του χωριού.
Τα πόδια μπορεί να πονάνε και οι γάμπες να είναι πιασμένες, όμως η τρίτη μέρα υπόσχεται νέες συγκινήσεις. Στη γέφυρα της Αρίστης η πρώτη επαφή με τα τιρκουάζ νερά του Βοϊδομάτη και το καταπληκτικό μονοπάτι στη δεξιά του πλευρά, προς τον κάμπο του Αώου. Εδώ οι άρχοντες του τοπίου είναι ο πλάτανος και το νερό. Το δέντρο που είναι σήμα κατατεθέν στις ποταμιές και τις πλατείες της Ελλάδας. Δεν νοείται ποτάμι χωρίς πλατάνι και πλατεία χωρίς την απολαυστική σκιά και δροσιά του. Πλατεία χωρίς πλατάνι στην Ελλάδα δεν είναι πλατεία! Το κατεξοχήν Ελληνικό δέντρο, με τη βρύση στη ρίζα του και τα τραπεζάκια με τις καρέκλες στη σκιά του.
Στο Βοϊδομάτη τα κλαδιά του μπλέκονται με τα χρώματα του νερού, συμπληρώνονται απ τα βράχια και τις κορφές από πάνω και ανοίγουν στον πεζοπόρο διαδρομές ευχαρίστησης και ηρεμίας στα μονοπάτια της ψυχής του. Τα τοπία διαδέχονται το ένα το άλλο και το μάτι ψάχνει να δει το απίθανο μέσα στην ομορφιά. Και τότε το βρίσκει, να στεφανώνει το τοπίο στην έξοδο της ρεματιάς, εκεί που ο ορίζοντας μεγαλώνει. Το γεφύρι της Κειδωνιάβιστας! Έργο ανθρώπων, που ''για να καλύψουν μια ανάγκη, προέκτειναν τη φύση'', όπως αναφέρει ένας φίλος στο εξώφυλλο ενός βιβλίου του.* Εδώ όλοι, μικροί μεγάλοι, δε χορταίνουν να ανεβοκατεβαίνουν την καμάρα του, να φωτογραφίζουν και να φωτογραφίζονται, να χαίρονται και να απολαμβάνουν. Λίγοι όμως σήμερα θυμούνται το αίμα που χύθηκε πάνω στο καλντερίμι του όταν σφάχτηκαν εκεί δύο οικογένειες απ τον Άγιο Μηνά για θέματα τιμής. Ας είναι όμως, η εκδρομή δεν τελειώνει εδώ.
Άλλο γεφύρι μας περιμένει στην Κόνιτσα. Έργο αυτό, του Ζιώγα Φρόντζου, περίφημου πρωτομάστορα της εποχής, το θεμελίωσε το 1870, εκεί που ο Αώος χύνεται στη πεδιάδα της Κόνιτσας, απελευθερωμένος απ τα στενά του Σμόλικα και της Γκαμήλας.
Άλλες εικόνες εδώ, ποιο βαριές και επιβλητικές. Το τόξο του γεφυριού τεράστιο, με το καμπανάκι από κάτω και πάνω του τη χιονισμένη μονόπαντη κορφή της Γκαμήλας. Δέος!
Ο Αώος όμως θέλει να τον ακολουθήσεις στη πορεία του. Έτσι κι εμείς ξεκινάμε για τα σύνορα με την Αλβανία και το μοναστήρι της Μολυβδοσκέπαστης. Εδώ φτάνεις στις εσχατιές τις πατρίδας στο μέσον της γέφυρας του Σαραντάπορου, ατενίζοντας απέναντι τον Αλβανικό μεθοριακό σταθμό. Στη συνέχεια μπαίνουμε στην κατανυκτική ατμόσφαιρα της μονής στη Μολυβδοσκέπαστο και επιστρέφουμε στη βάση της ομάδας γεμάτοι με εικόνες και εμπειρίες.
28η Οκτωβρίου ξημερώνει. Τι ποιο καλό από το να επισκεφτείς το Καλπάκι, το μέρος που ποτίστηκε με αίμα για την ελευθερία, ανήμερα της επετείου. Η επίσκεψη στο μουσείο της μάχης σου αφήνει ένα κόμπο στο λαιμό κι ένα μισοβγαλμένο δάκρυ. Τίποτα παραπάνω...
Η συνέχεια λαμβάνει χώρα στα ηλιόλουστα Γιάννενα για την παρέλαση, το φαγητό και τη χαλάρωση.
Οι μέρες πέρασαν γεμάτες με ευχαρίστηση, εμπειρίες και ψυχική ανάταση.
Σημαντικό μερίδιο σε όλα αυτά έπαιξε η ομοιογένεια της ομάδας, η φιλόξενη στέγη που μας παραχωρήθηκε απ το πανεπιστήμιο Ιωαννίνων στα Άνω Πεδινά, η άρτια οργάνωση και ο εξυπηρετικότατος οδηγός του λεωφορείου μας, που μας προωθούσε και μας παραλάμβανε στην αρχή και το τέλος της κάθε διαδρομής μας. Ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους από όλους μας.
--
* Σπ. Μαντά: ''Τα Ηπειρώτικα γεφύρια''. Εκδόσεις Λαϊκό πολύπτυχο.1988. ( Απ το βιβλίο αυτό προέρχονται και οι πληροφορίες για τα γεφύρια).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου