Απόσπασμα από τη δράση του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας Αρχιπέλαγος
Μελέτη της Ρύπανσης Μικροσκοπικών Πλαστικών Ινών στις ακτές της ανατολικής Μεσογείου
Μια άγνωστη, «αόρατη» ρύπανση, που εκτείνεται σε όλη την ελληνική ακτογραμμή, αλλά και στις θάλασσες και τους ωκεανούς παγκοσμίως, προκαλείται από τα εκατομμύρια τόνους πλαστικών που απορρίπτονται ανεξέλεγκτα κάθε χρόνο. Μέσα από ποτάμια, ρέματα και απορροές, αλλά και μέσω του αέρα, καταλήγουν στη θάλασσα η οποία αποτελεί δυστυχώς τον τελικό αποδέκτη όλων αυτών. Η κατάσταση έχει φτάσει σε σημεία άκρως ανησυχητικά, αποτελώντας μόνιμο κίνδυνο για τα οικοσυστήματα, την υγεία των θαλασσών, των προστατευόμενων ειδών που ζουν σε αυτές, αλλά και των ανθρώπων.
Σύμφωνα με μία νέα διαμεσογειακή έρευνα που πρόσφατα δημοσιεύθηκε, εκτιμάται ότι περίπου 250 δισεκατομμύρια μικροσωματίδια πλαστικού επιπλέουν στη Μεσόγειο. Εκτιμάται επίσης, ότι όλοι οι οργανισμοί που τρέφονται με ψάρια, συμπεριλαμβανομένου και του ανθρώπου, περιέχουν σε κάποιο βαθμό μικροπλαστικές ίνες στον σωματικό τους ιστό, καθώς οι μικροσκοπικές ίνες πλαστικού εισέρχονται στην τροφική αλυσίδα και τελικά μέσα από αυτήν καταλήγουν και στον άνθρωπο.
Με στόχο την εκτίμηση της διασποράς μικροπλαστικών ινών στις ελληνικές ακτές, η επιστημονική ομάδα του «Αρχιπελάγους» διεξήγαγε έρευνα το 2009 σε 110 παραλίες της Ελλάδας. Τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα ανυσυχητικα, καθώς σε παραλίες ακατοίκητων περιοχών και μικρών νησίδων καταγράφηκαν σε κάποιες περιπτώσεις συγκεντρώσεις μικροπλαστικών ινών, ανάλογες με αυτές παραλιών τις Αττικής. Από τα δείγματα άμμου διαχωρίστηκαν τα μικροσκοπικά πλαστικά και εν συνεχεία έγινε ανάλυση για να καθοριστεί ο τύπος τους με τη μέθοδο υπέρυθρης φασματοσκοπίας μετασχηματισμού Fourier.
Το 2011, το Αρχιπέλαγος υλοποιεί νέο κύκλο αναλύσεων και αναζητούμε τη βοήθεια από εθελοντές, οι οποίοι με τη χρήση απλού πρωτοκόλλου, μπορούν να συλλέξουν και να μας αποστείλουν δείγματα από διάφορες περιοχές τις Ελλάδας, από παραλίες με ψιλή άμμο.
Πρωτόκολλο Συλλογής Δειγμάτων Άμμου για Ανάλυση Περιεχομένου Μικροπλαστικών Ινών
Εξοπλισμός
• Για κάθε παραλία, τρία αλουμινένια δισκάκια ή γυάλινα δοχεία (π.χ. βάζα, μπουκάλια) με κατάλληλα πώματα (όχι πλαστικά δοχεία ή πλαστικά πώματα) – η χωρητικότητα του δοχείου να είναι τουλάχιστον 60 ml. Σε περίπτωση που αυτά δεν είναι διαθέσιμα, τότε μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αλουμινόχαρτο.
• Μεταλλικό κουτάλι («σούπας»)
• Κατάλληλο στιλό/μαρκαδόρο/αυτοκόλλητο για τη δημιουργία ετικέτας των δοχείων.
Διαδικασία
• Επιλέξτε παραλίες με ψιλή άμμο.
• Από κάθε παραλία πρέπει να συλλεχθούν 3 δείγματα, το καθένα σε ξεχωριστό δοχείο: Ένα δείγμα για κάθε μία από τις δύο άκρες της παραλίας (σε απόσταση 2 μέτρων από την άκρη) και ένα δείγμα από τη μέση.
• Εάν η παραλία έχει εμφανή ίχνη ζώνης διαβροχής (όπου «σκάει» το κύμα), τότε τα δείγματα θα πρέπει να συλλεχθούν από αυτή την επιφάνεια. Εάν τέτοια ίχνη δεν είναι ευδιάκριτα, οποιαδήποτε επιφάνεια της άμμου είναι αποδεκτή για συλλογή δείγματος, αρκεί αυτή η επιφάνεια να εκτίθεται συνήθως στο κύμα της θάλασσας.
• Συλλέξτε τα δείγματα άμμου μέσα στα δοχεία χρησιμοποιώντας το μεταλλικό κουτάλι. Κάθε ‘κουταλιά’ πρέπει να φτάνει σε βάθος περίπου 1cm από την επιφάνεια της άμμου. Επαναλάβατε κατά τον ίδιο τρόπο μέχρι να γεμίσει το δοχείο.)
• Όταν το δοχείο είναι γεμάτο, σφραγίστε το με το πώμα του και σημειώστε τα στοιχεία του. Αυτά πρέπει να περιλαμβάνουν:
1. το όνομα της παραλίας,
2. τη θέση του δείγματος (δηλαδή, έαν προέρχεται από τη μέση της παραλίας ή από κάποια από τις δύο άκρες της)
3. την ημερομηνία της δειγματοληψίας.
Επαναλάβετε τη διαδικασία μέχρι να συλλεχθούν τα 3 δείγματα στα 3 ξεχωριστά δοχεία (κάθε δείγμα πρέπει να καλύπτει τον όγκο που αντιστοιχεί σε τουλάχιστον 60ml δοχείου).
• Συλλέξτε δείγματα άμμου από όσες περισσότερες παραλίες είναι δυνατόν.
Θα επιθυμούσαμε η συλλογή των δειγμάτων και η αποστολή τους στο Αρχιπέλαγος ΙΘΠ να έχει ολοκληρωθεί έως την 9η Φεβρουαρίου 2011.
Ευχαριστούμε πολύ για τη συμβολή σας στην κοινή προσπάθεια συγκέντρωσης περισσότερων δυνατών δειγμάτων, από το μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής ακτογραμμής.
Η Ομάδα μας θα συλλέξει δείγματα από τη δυτική ακτή της Ναυπακτίας (Αντίρριο - Βασιλική κλπ) και τη ακτογραμμή του Κορινθιακού (Χιλιαδού κλπ).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου